XVI wiek
- 1500 Wymienia się w zasobach biblioteki klasztornej, mimo zniszczeń z 1499
r., 40 rękopisów i
100 inkunabułów.
- 1503 Król Aleksander potwierdza Klasztorowi kraśnickiemu pobieranie 4 kóp
groszy rocznie z
cła chełmskiego.
- 1504 Król Aleksander na prośbę Jana Rabsztyńskiego, marszałka dworu, zwalnia
miasto Kraśnik
z przynależnymi wsiami od podatków na lat 8,
jako zniszczone przez Tatarów.
- 1505 zmarł Jan Rabsztyński, s. Jana. marszałek
nadworny koronny, dziedzic Kraśnika.
- 1507 Król Zygmunt I uwalnia Kraśnik od wszelkich
podatków na lat 8.
- 1508 Kanonicy regularni otrzymali od Andrzeja Tęczyńskiego, kanonika
krakowskiego i Barbary
Rabsztyńskiej z Końskowoli, wdowie po Janie
Rabsztyńskim prawo pobierania cła od pewnych towarów przewożonych przez kupców
przez Rynek w Kraśniku, z zastrzeżeniem, że
gdyby wrócił syn ofiarodawczyni będący w niewoli tatarskiej, połowa cła stanic
się jego własnością. Przywilej potwierdzony w 1509 r. przez
Zygmunta I.
- 1510 Zofia Słaboszowa, córka Iwana Rabsztyńskiego
sprzedała swoją odziedziczoną część Kraśnika
J. Gabrielowi Tęczyńskiemu (z linii krakowskiej
Tęczyńskich).
- ok. 1510 Anna Morska c. Jana Rabsztyńskiego daruje
drugą połowę Kraśnika synom z I małżeństwa:
Piotrowi, Andrzejowi i Stanisławowi Wodom,
zwanymi również Olsztyńskimi.
- 1520(?)-1541 Przebudowa kościoła gotyckiego w stylu renesansowym z fundacji
Jana Gabriela Tęczyńskiego, wojewody sandomierskiego.
- l527 Tęczyńscy otrzymują od Karola V tytuł hrabiów
Św. Imperium Rzymskiego. Do rodowego godła herbowego (Topór) dodają czarnego
dwugłowego orła Habsburgów. W tej nowej postaci umieszczono ich herb w kamiennym
opracowaniu chóru muzycznego kościoła parafialnego w Kraśniku.
- 1509 Umiera Andrzej Rabsztyński kanonik krakowski, dziedzic Kraśnika.
- 1513 Jan Tęczyński wydzierżawia część miasta Piotrowi Wodzie z przedmieściem
Piasek, młynem
i wsią Stróża.
- 1530 Pierwsza wzmianka o Żydach z Kraśnika, którzy przewozili przez lubelską
komorę celną
wosk i jedwab.
- 1535-1536 W Kraśniku przebywa grupa anababtystów,
wygnanych z Moraw.
- 1531
W źródłach wzmiankowani są Żydzi kraśniccy
Mojżesz i Salomon, którzy utrzymywali kontakty z Gdańskiem.
więcej>>
- 1531 Z fundacji Jana Gabriela Tęczyńskiego powstaje, poza murami miejskimi,
drewniany kościół
szpitalny pw. Św. Ducha i szpital dla ubogich.
- 1540 Powstała w Kraśniku słynna „Tabulatura" Jana
z Lublina, organisty w kraśnickim zakonie, cenny zbiór pieśni kościelnych i
świeckich tańców
w instrumentacji organowej.
- 1541 Jan Gabriel Tęczyński nadaje Kraśnikowi przywilej odbywania targów w dni
piątkowe i jarmarków czwartego dnia przed Janem Chrzcicielem.
- 1541 Do miasta przyłączono wieś Piaski oraz pola,
łąki i lasy tzw. Szlizkowskie na Podlesiu.
- 1547 Założenie cechu kuśnierzy.
- 1550-1553 Wykonano w kościele parafialnym nagrobek St.
Gabriela Tęczyńskiego, zm. 1550. Wykonany
w warsztatach krakowskich, być może w pracowni Bernardina Zanobi de Gianotis i
Jana Ciniego z Sieny. Fundacja Jana Gabriela.
- 1553 Zmarł Jan Gabriel Tęczyński, dziedzic
Kraśnika.
- 1553-1561 Wykonanie w kościele parafialnym nagrobka
Jana Gabriela Tęczyńskiego zm. 1553 r. kasztelana wojnickiego, wojewody sandomierskiego.
Wykonany w warsztatach krakowskich. Fundacja syna - Stanisława Jana Tęcryńskiego,
wojewody sandomierskiego i krakowskiego.
- 10 XII 1555 Stanisław Tęczyński darował miastu grunta z
niwą i lasem, Szlizkowskie
zwane na przedmieściu
Podlesie, leżące między
zamkiem, gościńcem sandomierskim i granicą pól wsi Suchynia (potwierdzenie
wcześniejszego przywileju).
- 1555 Z tego roku pochodzi najstarszy zachowany wpis
kraśnickich księgach miejskich.
1556 Przywilej zwalniający
mieszczan Kraśnika od
opłat grobelnego, mostowego i myta w granicach
Królestwa z wyjątkiem
opłat celnych.
- 1555. Katarzyna z Tęczyńskich (siostra Jana Baptysty) wychodzi za mąż za
księcia Jana Słuckiego.
- 1561 Zmarł Stanisław Tęczyński, syn Jana Gabriela,
dziedzic Kraśnika.
- XI 1561 Jan Baptysta Tęczyński został wyprawiony
przez Króla Zygmunta Augusta do Szwecji do
Króla Eryka XIV w poselstwie.
- 1563 Jan Baptysta z Tęczyna woj. bełzki przekazuje
swoim stryjom Janowi i Andrzejowi „Dobra
Kraśnik z Zamkiem", prawdopodobnie w zastaw za pożyczkę na wyprawę do Szwecji po
rękę królewny Cecylii.
- IX 1563 Jan Baptysta Tęczyński wyprawił się do Szwecji po rękę królewny
Cecylii. 18 IX statek napadły okręty duńskie. Jan Baptysta dostaje się
do niewoli. 11 listopada pod eskortą przybywa
do Danii, gdzie wkrótce umiera. Następuje kres
panowania rodu Tęczyńskich w Kraśniku.
- 1564 Kraśnik w rękach książąt Olelkiewiczów-Słuckich.
- ok. 1564 Powstał poemat Jana Kochanowskiego pt. Pamiątka Janowi Baptyście.
hrabi na Tęczynie...
- o życiu i śmierci ostatniego z Tęczyńskich na
Kraśniku. Wydany prawdopodobnie ok. 1570
r. W 1586 r. utwór został włączony do Pieśni...
Jana Kochanowskiego. W 1584 r. Pamiątkę...
opublikował w pełnym brzmieniu Bartosz Paprocki.
- 1569 Przywilej króla Zygmunta Augusta zwalniający mieszkańców Kraśnika od
opłat myta i cła
według dawnych przywilejów.
- ok. 1570 Wykonanie nagrobka (wcześnie zmarłych) dzieci Andrzeja Tęczyńskiego i Zofii z Dembowskich, uznawany za Pomnik Jana Baptysty
i Cecylii. Wykonany przez Santi Gucciego z Florencji w warsztacie pińczowskim.
- 1571 Pierwsza wzmianka w księdze miejskiej o Ratuszu w Kraśniku (wymienia się
kwotę za Ratuszu przebudowanie).
- 1575 Wzmianka w księdze miejskiej o budowaniu
wieżyczki na Ratuszu dla zegara.
- 1577 W Ratuszu zainstalowano wagę miejską.
- 1578 Założono zegar na Ratuszu, skonstruowany
przez miejscowych ślusarzy.
- 1579 Umiera książę Jerzy Słucki.
- 1581 Wybucha zaraza w mieście.
- 1582 Katarzyna, wdowa po księciu Jerzym Słuckim
wychodzi za Krzysztofa Mikołaja Radziwiłła.
- 1584 Książę Aleksander Słucki, właściciel miasta
nadał Żydom prawo zamieszkania w Kraśniku,
znosząc prawo „de non tolerandis Judaeis".
- 1588 Wymienia się odrębny cech kowali.
- 1588 lub 89 Kolejny najazd Tatarów. Zaraza na przedmieściach. Reperacja murów
i wież miejskich.
Przez Kraśnik przejeżdżało wojsko, eskortując
księcia Maksymiliana powracającego z niewoli, u Jana Zamoyskiego. Mieszczanie
musieli
okupić się wojsku w obawie przed rabunkiem.
- 1589 Król Zygmunt III Waza potwierdza przywilej
Zygmunta Augusta z 1569 r. zwalniający mieszkańców Kraśnika od opłat.
- 1590 Oddanie do użytku wodociągów, które zaopatrywały w wodę miasto i zamek.
Prace nad nimi
trwały około 30 lat. Głównym wykonawcą w
ostatniej fazie był rurmistrz Jerzy. Inicjatorem
Przedsięwzięcia był Maciej Białyński chorąży
sochaczewski-dzierżawca dóbr kraśnickich.
- ok. 1590 Wykonanie nagrobka Andrzeja Kośli zm. 1589
r., wychowawcy młodych książąt słuckich.
Warsztat Santi Gucciego.
- 1592 W trakcie wizytacji biskupiej stwierdza się, iż
„in endem oppido in Area Castri" (na terenie
zamku) jest stary drewniany kościół Wniebowzięcia NMP, nie wiadomo przez kogo
zbudowany, bez uposażenia i wyposażenia.
- 1592 W źródłach wymienia się jedynego w Kraśniku różnowiercę łaziebnika
Krzysztofa z pochodzenia Niemca.
- 1593 Po raz pierwszy wzmiankowana jest synagoga
w Kraśniku i dom rabina.
- 1593 Umiera Katarzyna z Tęczyńskich Słucka. Dobra kraśnickie przeszły na
bocznych jej krewnych Ossolińskich.
- 1598 Wizytator archidiakonatu zawichojskiego
stwierdza dobry stan budynku szkoły parafialnej w Kraśniku.
- 1593 W źródłach wymienia się 16 warsztatów szewskich w Kraśniku.
XVII w.